Al sinds geruime tijd zijn her en der verspreid in het Lycklamabos donkergrijze speciekuipen te vinden. De laatste maanden schieten ze echter als paddenstoelen uit de grond! Tijd voor wat achtergrondinformatie. (Bron: Natuurmonumenten Friesland, februari 2024)

Bospest
Door de hakhoutgeschiedenis en langdurig verwaarloosd beheer is het Lycklamabos (net als vele andere bossen in Gaasterland, Fryslân en daarbuiten) de laatste decennia gekoloniseerd door de Amerikaanse vogelkers (Prunus serotina). De plant wordt ook wel ‘bospest’ of gewoonweg ‘prunus’ genoemd en het is een invasieve exoot. Dat wil zeggen; een hier niet oorspronkelijk thuishorende, woekerende soort die door het natuurlijk systeem (vooralsnog) niet onder controle wordt gekregen. Amerikaanse vogelkers houdt hiermee de ontwikkeling van een natuurlijk bos tegen. Omdat Natuurmonumenten graag een gevarieerd bos wil terugbrengen met inheemse soorten, is besloten de Amerikaanse vogelkers in het Lycklamabos te bestrijden.

Prunusbestrijding
Al vanaf 2006 steken vrijwilligers van Natuurmonumenten veel werk in het uitsteken van jonge struikjes en boompjes. Daarnaast werd een aannemer ingezet om de grotere exemplaren aan te pakken. Tot enkele jaren terug gebeurde dat door de prunus te ringen (rondom afschillen) en deze ring in te smeren met het herbicide glyfosaat. Dit om – toen al – het gebruik van dit middel te minimaliseren. Toen er echter steeds meer bekend werd over de schadelijkheid van glyfosaat, heeft Natuurmonumenten het landelijk in de ban gedaan. Sindsdien is gezocht naar methodes om de grotere exemplaren van de Amerikaanse vogelkers te bestrijden.

Speciekuipen
Het idee ontstond om de stobben van afgezaagde struiken en bomen lichtdicht af te sluiten met metselkuipen. De gedachte hierachter was dat de scheuten van de opnieuw uitlopende stobben licht wordt onthouden, waardoor de scheuten zelf, maar uiteindelijk ook de wortels, afsterven. Dit is eerst op een plek in het bos uitgetest, en het bleek te werken. Het bleek dat de soort dusdanig hardnekkig is, dat daar wel twee groeiseizoenen voor nodig zijn. Daarna kunnen de kuipen opnieuw worden gebruikt om een volgend perceel te ontdoen van de plaagsoort.

Na de geslaagde test wordt de methode momenteel uitgerold over het hele bos. En dat is de reden dat u nu bij een wandeling door het Lycklamabos al snel de grijze kuipen in zicht krijgt. Het zal nog enkele jaren duren voordat we de Amerikaanse vogelkers min of meer onder controle hebben, maar dan zullen ook de speciekuipen geleidelijk weer uit het bos verdwijnen.